Kaszaki- skąd się biorą i jak je leczyć?

Ludzka skóra może być dotknięta wieloma rodzajami zmian chorobowych, zarówno tymi łagodnymi, jak i wymagającymi specyficznego leczenia. Jedyną z nierzadko występujących zmian skórnych są kaszaki, czyli podskórne pojedyncze lub mnogie guzki lokalizujące się najczęściej w obrębie twarzy, szyi i tułowia. Szacuje się, że problem kaszaków dotyczy nawet 10% społeczeństwa! Choć w większości przypadków nie są to zmiany groźne dla zdrowia, mogą być dość niekomfortowym problemem dla chorego. Kaszaki- sprawdź, jak się ich pozbyć i czy możesz im zapobiegać!

Kaszak- czym jest i jak powstaje?

Opisywany twór jest rodzajem torbieli (cysty) skórnej nazywanej łojową lub zastoinową. Najczęściej punktem wyjścia dla rozwoju kaszaka jest mieszek włosowy. Złuszczające się komórki naskórka blokują kanalik wyprowadzający gruczołu łojowego, przez co łój zalega wewnątrz gruczołu i razem ze zrogowaciałym naskórkiem tworzy serowatą, płynną masę wypełniającą torbiel. Ta półpłynna treść ma charakterystyczny, nieprzyjemny zapach, wyczuwalny w momencie naruszenia kaszaka. Co ciekawe, obserwuje się predyspozycję rodzinną do występowania kaszaków.

Kaszaki- jak je rozpoznać?

Kaszak ma formę kopulastego guzka. Jest miękki i przesuwalny względem podłoża, a na jego powierzchni mogą być widoczne ujścia mieszków włosowych. Zazwyczaj ma kolor skóry, może być też białawy lub żółtawy.

Kaszaki rosną stosunkowo powoli. Po wieloletnim wzroście osiągają maksymalnie wielkość średnicy kilku centymetrów. Nie ma ścisłych kryteriów oceny wielkości kaszaka. Przyjmuje się, że duży kaszak ma lub przekracza wielkość orzecha włoskiego.

Kaszaki najczęściej zlokalizowane są w okolicach bogatych w mieszki włosowe. Typowe miejsca występowania to: skóra owłosiona głowy; twarz; szyja; górna część tułowia. Rzadziej miejsca intymne.

Czy kaszaki powodują ból?

Kaszaki zwykle nie wywołują żadnych dolegliwości, a są jedynie problemem estetycznym. Objawy mogą się pojawiać ewentualnie wtedy, kiedy zmiany zlokalizowane będą w okolicy oka bądź narządów płciowych.

Ich bezbólowość nie oznacza jednak, że są one neutralne dla zdrowia pacjenta. W sytuacji, kiedy torbiel ulegnie zakażeniu i powstanie stan zapalny (zaczerwienienie, ból, wzrost ucieplenia okolicy skóry)- konieczne jest niezwłoczne zgłoszenie się do chirurga. Bez odpowiedniego leczenia, zakażenie może przybierać na sile i obejmować okoliczne tkanki, skutkując groźnymi powikłaniami.

Jakie są metody leczenia kaszaków?

W internecie znajdziemy wiele niewiarygodnych porad i zaleceń co do domowych sposobów leczenia kaszaka. Jednak cysty nie da się usunąć okładami czy płukankami, ponieważ nagromadzonych w nim mas łojowych nie da się rozpuścić. Z kolei nakłuwanie, czy próby wyciskania kaszaka wiążą się z ryzykiem otwarcia drogi dla bakterii z powierzchni skóry do wnętrza torbieli, co może być przyczyną zakażenia i rozwoju niebezpiecznego stanu zapalnego. Ponadto, takie czynności mogą doprowadzić do powstania nieestetycznej, szpecącej blizny.

Jedynym zalecanym zabiegiem do wykonania we własnym zakresie jest prawidłowa higiena skóry, która służy zapobieganiu powstawania kaszaków. Usunięcie zmiany należy zostawić doświadczonemu chirurgowi.

Dostępne sposoby usuwania kaszaków

Podstawową metodą leczenia opisywanych torbieli jest ich chirurgiczne wycięcie. Zabieg polega na nacięciu skóry skalpelem, opróżnieniu cysty i doszczętnym usunięciu jej torebki. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym i trwa zazwyczaj kilkanaście minut.

W przypadku dużych kaszaków konieczne może być założenie szwów, a nawet plastyka skóry uniesionej przez torbiel.

Inaczej wygląda usunięcie zmiany zmienionej zapalnie, ma ono charakter dwuetapowy. Pierwszy zabieg polega na opróżnieniu cysty i pozostawieniu otwartej rany, by pozostała treść mogła swobodnie się ewakuować. Podczas drugiego zabiegu, po kilku dniach, usuwa się torebkę. W razie konieczności stosuje się również antybiotykoterapię.

Inną metodą usuwania takich zmian skórnych jest wykorzystanie lasera frakcyjnego. Zabieg polega na całkowitym wypaleniu kaszaka. Możliwe jest również przeprowadzenie krioterapii, która opiera się na działaniu ciekłym azotem o temperaturze około -200°C. W ciągu kilku dni po zabiegu zamrożona zmiana samoistnie się oddziela i opada. Zaletą obu tych metod jest uzyskany efekt estetyczny oraz brak krwawienia, a wadą niemożność uzyskania materiału do ewentualnego badania histopatologicznego.

Pamiętaj, aby nie należy usuwać kaszaków w warunkach gabinetu kosmetycznego. Dyskusyjne jest wtedy zachowanie sterylności procedury, nie ma możliwości uzyskania materiału do badania histopatologicznego, a jeśli rozwinie się stan zapalny, osoba wykonująca zabieg nie zaleci antybiotykoterapii i właściwego postępowania.

Jak zapobiegać powstawaniu kaszaków?

Nie ma ściśle określonych metod profilaktyki powstawania kaszaków. Na ich tworzenie mają wpływ zmiany, które zachodzą w organizmie podczas okresu dojrzewania, kiedy znacznie nasila się praca gruczołów łojowych. Pewną rolę odgrywać może też stosowanie źle dobranych kosmetyków, zawierających substancje zaskórnikotwórcze. Przyczyniają się one do zatykania ujść gruczołów włosowo -łojowych. Należą do nich oleje naturalne, woski, zagęszczacze i emulgatory, substancje zapachowe, lanolina, sterole, rozpuszczalniki, pigmenty.

Ryzyko powstawania kaszaków może zmniejszyć odpowiednia pielęgnacja skóry. Rekomenduje się stosowanie peelingów, które powodują złuszczanie się powierzchownych warstw naskórka.